به گزارش فرهنگ نگار؛  مقبره امامزاده شاه احمد قاسم در قم، تقاطع خیابان معلم و سمیه، واقع شده است.قدمت بنای این امامزاده به دوران صفوی برمی گردد. نماى خارجى بنا، نخست هشت گوشه و در بالا، شانزده ضلعى با گنبد قوسى از مصالح آجرى است که در دوره‌هاى اخیر قبه‌اى کوچک نیز بر فراز آن بنا کرده‌اند.این اثر در تاریخ ۱۷ آذر ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۱۶۹ به‌عنوان یکی از آثارملی ایران به ثبت رسیده است.
نسب احمد بن قاسم با سه واسطه به حضرت امام جعفر صادق(ع) می رسد. پدر بزرگوارش قاسم بن احمد شعرانی، فرزند علی بن جعفر عریضی است که از راویان مورد اطمینان می باشد. و مادرش ام کلثوم، دختر عبدالله بن اسماعیل بن ابراهیم بن محمد بن عبدالله بن محمد بن علی زینبی است.
قاسم بن احمد، پدر ارجمندامامزاده احمد بن قاسم، دارای دو فرزند دیگر به نامهای علی و فاطمه نیز بوده است. علی بن قاسم نیز مانند پدر از راویان مورد اطمینان بوده، اما از احمد بن قاسم به عنوان راوی ذکری به میان نیامده است. فاطمه، خواهر امامزاده احمد بن قاسم، مادر یکی از امامزادگان بزرگوار مدفون درقم به نام محمد عزیزی است.

یکی از دلایل مهم مهاجرت سادات علوی از مدینه به ایران در اوایل قرن سوم، ورود حضرت امام رضا(ع) (۲۰۰ ه .ق) به ایران است. امامزاده احمد نیز در حدود همین سالها به همراه خواهرش فاطمه از مدینه به قم آمد و تا آخر عمر در این شهر ماند.
ایشان سیدی فاضل و پرهیزکار بود. در اواخر عمر بر اثر بیماری آبله که در چشمش پیدا شد، نابینا شد و بقیه عمر را در گوشه ای به تهجد و عبادت سپری نمود.
آن حضرت پس از عمری تلاش و مجاهده در راه تهذیب نفس، بدون فرزندبه دیدار معبود شتافت و دار فانی را وداع گفت، بدن مطهرش را در مقبره مالون(نزدیک دروازه قلعه) به خاک سپردند و بر فراز تربتش بر طبق معمول آن روزسایبانی از بوریا ساختند.

در سال ۲۵۸ ه .ق معتمد عباسی برای اشغال شهرهای زنجان، ابهر سلطانیه وقزوین، که در تحت تصرف یکی از سادات علوی به نام حسین کوکبی بود و در آن منطقه حکومت مستقلی تشکیل داده بود، لشکری مجهز، به فرماندهی موسی بن بوغا (بغا) به آن سو گسیل داشت. و به عبدالله بن طاهر (حاکم خراسان) نامه ای نوشت که او را کمک نماید.
موسی بن بوغا، خاقان بن مفلح ترک را سردار لشکر خویش گردانید و به او ماموریت داد که در سر راه خود، شورش مردم قم را فرو نشاند و مالیات عقب مانده را وصول نماید و کسانی را که از دستورهای وی سرپیچی کنند، سرکوب کند و در ری به اردوی بغداد ملحق گردد.
ابن مفلح پس از چند روز تلاش، از حصار قم گذشت و وارد شهر گردید و تنی چند ازسران را به قتل رسانید و مالیات چند ساله قم را وصول نمود.یکی از اعمال ناشایستی که انجام داد این بود که دستور داد سایبانی که روی مزار احمد بن قاسم ساخته بودند، خراب کنند! سپس به جانب ری حرکت کرد.
مدتی پس از خراب شدن سایبان کسی او را زیارت نمی کرد، تا اینکه در سال ۳۷۱ ه . ق یکی از مردان صالح قم خواب دید در اینجا مردی فاضل مدفون می باشد و زیارت کردن او دارای اجر و ثواب بسیار است. از آن پس دوباره بر آن قبر سایبانی ساختند ومردم برای زیارت و طلب شفا به آنجا روی آوردند.پس از گذشت زمانی، مردم قم بر فراز تربت وی قبه ای بنا نهادند.
این مقبره به مرور ایام رو به خرابی نهاد و بارها تعمیر و بازسازی شد تااینکه در سال ۷۸۰ ه .ق از ناحیه علی بن عزالدین اسحق (فرزند علی بن صفی الدین)حاکم عراق تجدید بنا شد و گنبد کنونی که قرنها از آن می گذرد از آثار باقیمانده وی است. مولف تاریخ قم می نویسد: بعضی از افراد مورد اعتماد چنین نقل کردند که عده ای از کسانی که دارای امراض صعب العلاج بودند و دکترها از معالجه آنها ناامید گشتند به این بارگاه پناه آوردند و از این بزرگوار شفا گرفتند.

در این بارگاه علاوه بر احمد بن قاسم، خواهرش فاطمه، مادر سیدمحمد عزیزی، نیز مدفون است. گنبد آن، گنجینه آثار هنری و از بناهای اصیل باستانی است که تزئینات گچبری خود را تا حال حفظ کرده است و تاریخ بنای آن سال ۷۸۰ ه .ق می باشد.
کتیبه ای به طور سینه بندی و به خط ثلث برجسته در داخل گنبد وجود دارد که ازجنبه تاریخی حائز اهمیت است. در این اواخر از طرف اداره اوقاف و امور خیریه قم، این گنبد وبارگاه تعمیر اساسی گردید. ضریح نقره ای و زرنگار مجللی روی قبر نصب نموده اند.

حسین حیدری
انتهای پیام/