به گزارش فرهنگ نگار؛ حجت‌الاسلام والمسلمین حجت باشتنی مدیر گروه حدیث و رجال مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی در نشست خبری ویژه رونمایی از نرم افزار درایه النور نسخه ۳ و نرم افزار کتابخانه رجال شیعه و اهل سنت که امروز ۲۱ آذر ماه با حضور اصحاب رسانه در سالن جلسات این مرکز (نور) برگزار شد در خصوص پیشینه گروه علمی حدیث و رجال مرکز نور، بیان کرد: مرکز نور از اواخر دهه ۱۳۶۰ فعالیت خود را به صورت غیر رسمی شروع کرده و مباحث حدیث و رجال جزء پایه های شکل گیری مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی است.

وی ادامه داد: دغدغه‌ای که در دهه ۶۰ پیرو علم حدیث و رجال و قرآن کریم بود باعث شد که افراد متخصص در حوزه فناوری های نوین کامپیوتری این علم را وارد دانش جدید کنند لذا اولین هسته شکل گیری مرکز تحقیقات به سه علم حدیث، رجال و قرآن کریم در دهه ۱۳۶۰ باز می گردد و بعد از آن با رهنمودها و حمایت های رهبر معظم انقلاب و استقبال ایشان فعالیت های مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی به صورت رسمی از سال ۶۸ انجام شد و یکی از محورهای اصلی فعالیت ها علم رجال که زیرشاخه ای از علوم حدیث است؛ شکل گرفت.

باشتنی با بیان این که در راس نظارت علمی گروه حدیث و رجال مرکز نور استاد سید محمد جواد شبیری قرار داشتند و همچنان از وجود ایشان بهره مند می شویم، افزود: اولین فعالیت غیر رسمی این گروه اسناد کافی در حوزه علم رجال بود.

وی نرم افزار تخصصی، دانش بنیان و کاربردی در زمینه علم رجال و سند پژوهی درایه النور ۱ و ۲ در سال ۱۳۸۳ و نرم افزار ویندوزی اسناد شیخ صدوق در سال ۹۳ را از نرم افزارهای تخصصی تولید شده در گروه حدیث و رجال مرکز نور عنوان کرد.

باشتنی در ادامه نرم افزار کتابخانه رجال یک با صد عنوان نگاشته های رجالی در موضوعات مختلف با محوریت کتاب های رجالی شیعه و نرم افزار تراجم و کتابشناسی را از جمله نرم افزارهای کتابخانه ای و عمومی معرفی کرد.

وی نرم افزار جدید مرکز نور تخصصی داریه النور نسخه ۳ را مورد تأکید قرار و گفت: نسخه سوم درایه النور به منظور تجمیع اطلاعات نسخه ۱ و ۲ این نرم افزار و اسناد شیخ صدوق با غنی سازی معیارهای عناوین و بازسازی و اعتبار سنجی اسناد تولید شده است که از نظر محتوا و فعالیت های پژوهشی و طراحی و رابط کاربری از نظر فنی و بهبود فرآیندها سهم مهمی از ارتقا را به ارمغان آورده است.

باشتنی عنوان شناسی راویان، راوی شناسی، سند شناسی (اختلال شناسی و ارزیابی اسناد …) و مستند سازی را عمده پژوهش های انجام شده در نرم افزار درایه النور ۳معرفی کرد.

وی در خصوص ویژگی های نرم افزار نسخه جدید درایه النور ۳، با بیان این که نرم افزار ویندوزی سه زبانه فارسی، انگلیسی و عربی در اختیار دانش پژوهان قرار گرفته است، تصریح کرد: این نرم افزار به لحاظ محتوایی دارای متن ۵۸ عنوان کتاب در ۲۹۵ جلد شامل کتب رجالی و حدیثی، بازسازی  و ارزیابی ۱۸۳ هزار و ۷۰۸ سند شامل کتب اربعه، وسائل شیعه و کتب شیخ صدوق، بازشناسی عناوین اصلی روایان اسناد بازسازی شده بالغ بر یک میلیون و ۵۳۸ هزار و اعتبارسنجی هزار و ۷۰۸ راوی و ارائه سامانه ارتباط راوی است.

باشتنی بهره مندی موتور پیشرفته نور، قابلیت مشابهت یابی متون با امکان انتخاب میزان تشابه، امکان ایجاد میز پژوهشی و ثبت پژوهش های کاربر، دسترسی به ابزار پژوه نگار و امکان به روز رسانی برنامه از طریق اینترنت و ارسال نظر کاربر را از ویژگی های بعد فنی و ساختار کتابخانه ای نرم افزار درایه النور ۳ بیان کرد.

وی کتابخانه رجال نسخه ۲ را نرم افزار جدید دیگری دانست که در این هفته رونمایی خواهد شد و بیان کرد: ارائه متن کامل ۲۵۸ عنوان کتاب از مصادر شیعه و اهل سنت، تفکیک منابع بر اساس قرن و مذهب پدید آور، دسته بندی موضوعی بر پایه گونه های مختلف نگارش های رجالی کتاب ها، ارائه کتابشناسی مختصر درباره منابع و گزارش اجمالی از زندگینامه پدید آورندگان، ارائه واژه یاب هوشمند، امکانات فنی و ساختار جدید کتابخانه‌ای استاندارد، به کارگیری موتور جستجوگر، تشابه یابی متون، امکان ایجاد میز پژوهشی و ثبت پژوهش های کاربر … از ویژگی های نرم افزار رجال نسخه ۲ است.

باشتنی، ارتقا محتوایی و ساختاری نرم افزار تخصصی درایه النور در قالب نسخه ۴ شامل بازسازی و ارزیابی برخی از اهم مصادر کتاب بحار الانوار، بررسی و امکان سنجی ورود به سایر مبانی و قرائن اعتبار سنجی روایت و غنی سازی و تحلیل محتوا بر اساس دانش جدید متن کاوی و ارائه اطلاعات ارزشمند از بانک دادگان رجالی، گروه بندی احادیث جهت تسهیل در روند منبع شناسی و مصدرشناسی احادیث مورد پژوهش، ارتقاء محتوایی و ساختاری کتابخانه رجال ۲ و تاسیس و راه اندازی پایگاه جامع رجال را از جمله اهداف و آرمان های گروه حدیث و رجال معرفی کرد.

مدیر گروه حدیث و رجال مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی در پایان تصریح کرد: رونمایی نرم افزار درایه النور نسخه ۳ و نرم افزار کتابخانه رجال شیعه و اهل سنت روز پنجشنبه ۲۴ آذرماه ساعت ۱۰ صبح با سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین سید محمد جواد شبیری زنجانی در مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی برگزار خواهد شد.