به گزارش فرهنگ نگار؛   استان قم یکی از کوچکترین استان‌های ایران است. مرکزِ استان، یعنی شهر قم، یکی از نقاط مهم و پربازدید گردشگری مذهبی در ایران به شمار می‌رود. گرچه طبیعت سبز ، کوه های بلند و قلل سفیدپوش ، سواحل نیلگون و… زیبا و تماشایی است ، اما در کویر نیز مناظر شگفت انگیز و دیدنی های بسیار وجود دارد که در هیچ جای دیگر نمی توان یافت.

صحراهای پوشیده از نمک ، تپه های طلایی ، شن های روان ، کوه ها و تپه های خاکی و … همه از چشم اندازهای بی نظیر کویری قم است . استان قم باوجود موقعیت جغرافیایی کویری، دارای جاذبه‌های طبیعی بسیار زیبا و چشم نوازی است که می‌تواند برای مسافران نوروزی که به شهر مقدس قم در ایام نوروز سفر میکنند در کنار زیارت حضرت معصومه (س) که بارگاه آن بزرگوار نگینی در دل شهر قم می باشد جذاب باشد .

همان طور که گفته شد در کنار مکان‌های مذهبی که معروف ترین و مهمترین آنها حرم مطهر حضرت معصومه(س) و مسجد مقدس جمکران است و همه با آن آشنایی دارند؛ این استان به لحاظ مکان‌های فرهنگی-تاریخی و طبیعت بکر و زیبا نیز بسیار غنی است.

یکی از این مکان های قدیمی و تاریخی در قم حمام حاج عسگرخان است. حمام حاج عسگرخان در بافت قدیمی قم و قسمت شمالی راسته بازار واقع شده است و بر طبق کتیبه‌ای که بر روی ورودی حمام نصب شده، ساخت آن به سال ۱۲۱۶ هجری قمری، یعنی اوایل دوران قاجار و همزمان با سلطنت فتحعلی شاه قاجار، برمی‌گردد.

این مجموعه از سه بخش تشکیل شده که دو بخش آن مربوط به حمام و یک بخش چاله حوض است. دارای دو گنبد بوده که زیر گنبد اول رختکن و زیر گنبد دوم محل اصلی شستشو قرار دارد و چاله حوض تقریباً تخریب گردیده است. با تغییراتی که در سیستم حرارتی و روشنایی این مجموعه ایجاد شده، این حمام همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهد و مردم محلی از آن استفاده می‌کنند.

در قسمت ورودی حمام، کتیبه ای سنگی دیده می شود. بر اساس این کتیبه ، تاریخ ساخت حمام سال ۱۲۱۶ هـ . ق ذکر شده و با این حساب می توان ساختمان آن را به اوایل دوره قاجاریه و حکومت فتحعلی شاه  قاجار نسبت داد.

ورود به حمام از طریق یک ورودی مستطیل شکل ، که با چند پله در سطح پایین تری از سطح گذر بازار قرار دارد ، میسر است . بعد از آن وارد اولین فضای اصلی حمام می شویم که مربعی به ابعاد ۱۰/۱۱ متر است . در مرکز این فضا ، گنبدی قرار دارد که روی هشت ستون پنج ضلعی بر پا شده است . نحوه قرارگیری اضلاع این پنج ضلع ، به صورت قرینه و هماهنگ با اضلاع مربع اطراف آن ، فرم زیبایی را به وجود آورده است . سپس یک هشتی کوچک قرار دارد که به دومین گنبد بزرگ حمام راه دارد . نقشه این گنبد نیز مربعی با ابعاد حدود ۱۰ متر است که چهارستون در وسط آن قرار گرفته و گنبد روی آن ایجاد شده است . در انتهای منبع آب قرار دارد.

فضای زیرگنبد اول به عنوان رختکن مورد استفاده است و کاربندی ساده و زیبایی زیر گنبد را پوشش می دهد . فضای گنبدی دوم ، قسمت اصلی شست و شو است که در حال حاضر با دوش های ایجاد شده در اطراف آن ، مورد استفاده قرار می گیرد .
به موازات این فضاها در شرق ساختمان ، چاله حوض واقع است . چاله حوض که به صورت نیمه مخروبه بر جای مانده ، دارای سکویی در دور تا دور است که باساروج  پوشیده شده است . به گفته ی اهالی، در گذشته چاله حوض پر از آب و به عنوان منبع مورد استفاده بود.

حسین حیدری

انتهای پیام/