به گزارش فرهنگ نگار؛ نیمی از جمعیت کشور ما را زنان تشکیل می‌دهند؛ در ۴۰ سال اخیر بر خلاف دوران رژیم ستم‌شاهی که تلاش می‌شد زن ایرانی همچون زن غربی، مظهر تبرّج و جلوه‌گری و هیجان جنسی باشد، تلاش شده تا از امکان و استعداد عظیم وجودی زن برای تعالی جامعه بهره گرفته شود.
یکی از بزرگ‌ترین افتخارات نظام جمهوری اسلامی، آن است که در سایه این نظام مقدس، زنان فرزانه و تحصیل‌کرده و خوش‌فکر و ممتاز از لحاظ فکری و عملی در جامعه ما رشد و نمو یافته‌اند.
از همین رو خبرنگار ما باتوجه‌به قرارگرفتن در آستانه روز مادر و ولادت حضرت زهرا (س) با معصومه ظهیری، استاد حوزه و دانشگاه در خصوص جایگاه زن در اسلام و ویژگی‌های مادران ایرانی و همچنین الگوی سوم زن انقلاب گفتگویی را انجام داده است.

اسلام احیاگر شخصیت زن است
فرهنگ نگار:جایگاه زنان قبل و بعد از اسلام چگونه بوده است؟
کرامت انسانی برای همه انسان‌ها در قرآن کریم و سیره پیامبر گرامی اسلام و روش عملکرد ائمه اطهار کاملاً محسوس است.
خداوند همه انسان‌ها را به‌تساوی خلق کرد و آنها را گرامی داشت که در سوره نساء آیه یک به آن اشاره کرده است همچنین همه مفسرین در ذیل «من نفس الواحده» تساوی در خلقت و عطای خداوند نسبت به انسان را برمی‌شمارند.
اما در طول تاریخ بشریت بنا به مکاتب و سلیقه‌های بشری و حاکمیت حاکمان نسبت به هر دو جنس ظلم شده است. گاهی به‌عنوان آپارتاید نژادی؛ نژادی را به نژاد دیگر برتری بخشیدن و گاهی با عنوان آپارتاید تبعیض جنسیتی؛ یک جنس را بر جنس دیگر والا دست قراردادن و دیگری را فرودست قرار دادند.
در طول تاریخ در دوران قرون وسطا زنان جنس فرودست بودند و جنس دوم شمرده شدند. در دوران پس از آن‌هم رنسانس به‌رغم شعار آزادی که برای زنان داد و بعدها هم فمنیس شعار برابری را سردادن؛ اما استفاده ابزاری از زن روا داشته شد.
همیشه موضوع زنان از دو جهت موردتوجه بوده است. در طول تاریخ گاهی زنان موضوع بودند و گاهی زنان سوژه بودند؛ یعنی خودزن مطرح بوده است. آنجایی که موضوع بوده است دیگران بیشتر به مباحث زنان پرداخته‌اند و آنجایی که سوژگی زنان مطرح بود خودزن در جهت استیفای حقوق خود و در جهت نقش‌آفرینی خود مطرح و موردتوجه قرار می‌گیرد.
این اصل سیر تاریخی است و طبیعتاً احیاگر شخصیت زن پیامبر گرامی اسلام (ص) و حیات و ظهور اسلام است که سبب شد تا این مسئله تحقق پیدا کند و اختصاص به قبل از اسلام ندارد.
در قبل از اسلام یک طرف جاهلیت عرب راداریم و در طرف دیگر اروپا و دیگر فضاها هم محرومیت زنان را داریم، یعنی زنان نه حق رأی و نه حق مالکیت و نه حق حضور اجتماعی را دارند.

جامعه غرب به‌مراتب از اسلام عقب است
فرهنگ نگار: جایگاه زنان در غرب چگونه است؟
جامعه درحال‌توسعه غرب (آمریکا و اروپا) از اسلام به‌مراتب عقب است. شروع اوج تحولات غرب در مسائل زنان از قرن ۱۷ است و در اواخر قرن ۱۹ و ۲۰ توانستند به برخی مسائل برسند به‌عنوان‌مثال تازه در این قرن توانستند مسئله حق رأی برای زن، حق برابری، حق اشتغال؛ حقوق اجتماعی را مطرح کنند و یک‌به‌یک به آن دست پیدا کنند.
اما بیش از ۱۴۰۰ سال پیش اسلام حق رأی، حق مالکیت، حق تحصیل و تمام حقوقی را که یک انسان برخوردار است را به زن اعطا کرد. پس اولین فرقی را که ما قائل هستیم این است که در اسلام حقوق زن به او عطا شده است؛ ولی در غرب و شرق زنان برای حق خود مبارزه کرده‌اند.
بنابراین، پیامبر اسلام اولین احیاگر شخصیت زنان است که به فرمان الهی حقوق اجتماعی و فردی را به زنان اعطا کرده است بدون اینکه زنان مبارزه‌ای کنند. ولی در طول تاریخ این توازن به‌هم‌خورده است به‌جایی رسیده که زنان دچار فرازوفرودهایی شده‌اند.
از حیث احیاگری شخصیت زن هم این مسئله در اسلام وجود دارد که پیامبر گرامی اسلام این موضوع را تکریم کرده و در مواجه‌های اجتماعی به این ظهور و به‌روزهای حضور زنان در کنار مردان بها داده است. هم از حیث حقوق و هم از حیث شخصیت، اسلام به زنان نگاه ویژه‌ای دارد.

زن انقلابی الگوی سومی که انقلاب اسلامی ارائه کرد
فرهنگ نگار: در قبل از انقلاب اسلامی برای زنان فقط دو الگو وجود داشت که یا باید مانند غرب عروسک خیمه‌شب‌بازی می‌شدند و یا برای حفظ ارزش‌ها و اعتقادات خود در خانه می‌ماند؛ اما با پیروزی انقلاب اسلامی بازهم آن جایگاه زن به او برگشت. حال در خصوص الگویی که انقلاب اسلامی برای زنان ارائه داد بفرمائید.
در طول تاریخ زنان دچار فرازوفرودهای مختلف شدند؛ یعنی در دوره‌ای به جایی رسید که یک عقب‌گرد حاکمیتی داشتیم که حاکمیت، بسیاری از این حقوق را محترم نشمرد و در بخش دیگری هم زنان دچار تقلید از غرب شدند. در اوج دو جریان تجددگرایی در غرب و روشن‌فکری غرب تابع شدیم و تقلید کردیم که تبدیل به سه دسته شد. یک دسته زنانی که در عُزلت، سنت و کناره‌گیری محرومیت‌ها را می‌کشیدند و یک عده‌ای هم باید آن ارزش‌ها را می‌باختند، لذا باید از نوک سر تا نوک پا فرنگی می‌شدند.
اما دراین‌بین انقلاب اسلامی آمد و یک الگوی سومی و شاخص جدیدی را معرفی کرد تحت عنوان زن انقلابی که باارزش‌های انقلاب رشد کرد و حقوق ناشناخته او دوباره موردتوجه قرار گرفت و این تساوی به معنای برخورداری از حقوق و جایگاه اجتماعی و تکریم او موردتوجه قرار گرفت.
این یک الگوی سومی بود که زن بر اساس استعداد، قابلیت، توانمندی، شخصیت و در یک رقابت مثبت با جنس مقابل خود وارد عرصه‌های فردی، خانوادگی و اجتماعی می‌شد.
در قانون اساسی نیز زن جایگاه والایی دارد علاوه بر برخورداری از همه موقعیت‌های مساوی با مردان مانند حق بهره‌برداری از ارث، استقلال مالی، حضور در مناصب اجتماعی؛ یک تبعیض مثبتی هم برای زنان قائل شده‌اند با عنوان جایگاه مادری و همسری.

گفتگو از حسین حیدری
انتهای پیام/