به گزارش  پایگاه خبری تحلیلی فرهنگ نگار؛ همه ما نسبت به مضرات زیست محیطی خودروهایی که با سوخت فسیلی کار می‌کنند، آگاه هستیم و در همه جا می‌شنویم که اگر وضع به همین منوال پیش برود، بایستی منتظر عواقب جدی آلودگی‌ هوای محیط زندگی خود باشیم. با اطلاع از این امر که سوخت‌ های فسیلی رو به پایان بوده و مضرات بیشماری را نیز بر اکوسیستم جهانی وارد می‌آورند، بسیاری از کشورها به سمت کاربردی کردن سوخت های پاک و تجدید پذیر رفته اند و اولین گام برای این منظور، ساخت خودروهای برقی در بسیاری از این کشورها می باشد.
سرمایه‌گذاری هنگفت خودروسازان جهانی برای تولید خودرو‌های برقی
بر اساس تحلیل رویترز از داده‌های عمومی و پیش‌بینی‌های منتشر شده از سوی شرکت ها، خودروسازان برتر جهان قصد دارند برای حمایت از تولید خودروی الکتریکی، تا سال ۲۰۳۰ نزدیک به ۱.۲ تریلیون دلار برای توسعه و تولید میلیون‌ها دستگاه از این خودرو‌ها به همراه باتری‌ها و مواد خام هزینه کنند.
بر اساس این تحلیل، خودروسازان برنامه‌ ای برای ساخت ۵۴ میلیون خودروی برقی باتری دار در سال ۲۰۳۰ تدارک دیده اند که بیش از ۵۰ درصد از کل تولید خودرو را تشکیل می‌دهد. سازندگان، برای حمایت از خودرو‌های الکتریکی، خودروسازان و شرکای تولید کننده باتری در نظر دارند تا سال ۲۰۳۰ ظرفیت تولید باتری ۵.۸ تراوات ساعت را نصب کنند.
تسلا در این زمینه پیشرو است، و ایلان ماسک طرحی برای ساخت ۲۰ میلیون خودروی برقی در سال ۲۰۳۰ ارائه کرده است که به حدود ۳ تراوات ساعت باتری نیاز دارد. فولکس واگن آلمان اگرچه از تسلا عقب مانده است، اما برنامه‌های بلند پروازانه‌ای دارد و بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار را برای ساخت مجموعه جهانی خودرو‌های برقی خود، هدف گذاری کرده است.
همچینن شرکت تویوتا موتور ژاپن انتظار دارد حداقل ۳.۵ میلیون مدل برقی باتری را در سال ۲۰۳۰ بفروشد. شرکت فورد موتور قصد دارد حدود ۳ میلیون BEV در سال ۲۰۳۰ تولید کند که معادل نصف کل تولید آن است. از طرفی مرسدس بنز هم حداقل ۴۷ میلیارد دلار برای توسعه و تولید خودرو‌های برقی اختصاص داده است. شرکت‌های بی ام و و جنرال موتورز هرکدام قصد دارند حداقل ۳۵ میلیارد دلار برای خودرو‌های برقی و باتری آن هزینه کنند.

مزایای خودروهای الکتریکی
در سال‌های اخیر بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران بر این باورند که خودروهای برقی و الکتریکی دارای مزایا و فواید متعددی هستند که تنها یکی از آنها، حفظ بیشتر محیط زیست خواهد بود. اما نبود هزینه‌ سوخت، هزینه کم در نگهداری و استفاده، کاهش میزان آلودگی هوا، و حفظ محیط زیستکاهش شیوع مشکلات تنفسی، قلبی و ریوی از دیگر مزایای خودروهای برقی و الکتریکی است.

جایگاه ایران در تولید خودروی الکتریکی
اما حال اینجا این سوال پیش می آید که جایگاه ایران در تولید خودروی الکتریکی کجاست؟ آیا ایران در این زمینه مخصوصا خودروسازهای داخلی گامی برداشته اند؟ از همین رو ابتدا تاریخچه ای از ساخت خودروهای برقی در ایران را بررسی می کنیم.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید اولین خودروی هوشمند الکتریکی جهان در ایران ساخته شده است . این خودرو که آریانا ۷۹۲ یا iev792 نام داشت توسط جمشید آرین اصل مخترع ایرانی در سال ۱۳۸۱ تولید شد و در پیست فرمول یک مورد تست قرار گرفت. این خودرو با یک بار شارژ توانایی طی مسافت ۱۲۰ کیلومتر را داشت و بخش متفاوت این خودرو با بقیه خودرو ها توانایی شارژ سریع این خودرو در مدت زمان ۱۵ دقیقه بود که تحولی در میان خودروهای الکتریکی زمان خود به شمار میرفت.
جمشید آرین پس از کم توجهی مسؤولان وقت کشورمان به استرالیا رفته و خودروی آریانا ۷۹۶ یا iev796 را در سال ۲۰۰۵ میلادی اختراع نمود. سپس وی در سال ۲۰۰۶ میلادی خودروی آریانا ۸۰۰ در نمایشگاه بین المللی خودرو در بروکسل رونمایی کرد. در سال ۲۰۰۹ خودروی iev opel tigra را با حداکثر سرعت ۲۰۰ کیلومتر رونمایی کرد که در مدت زمان ۵ تا ۱۵ دقیقه زمان شارژ سریع آن بود. این خودرو قادر بود مسافت ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلومتر را با یک بار شارژ بپیماید.
وی پس از مساعد شدن اوضاع در ایران در دوره دولت دهم به وطن بازگشته و خودروی هایبرید الکتریک سورن در سال ۲۰۱۱ میلادی را اختراع کرد. او اولین تاکسی هوشمند الکتریک جهان به نام سریر را هم در همین سال اختراع کرد. پس از این موفقیت ها محمود احمدی نژاد رئیس جمهور وقت کشورمان ، دستور ساخت ۱۰۰ عدد خودروی هوشمند الکتریک و ۲ عدد ایستگاه شارژ هوشمند را به جمشید آرین میدهد. اما در دولت بعد و در ۱۴ تیر ۱۳۹۴ محسن صالحی نیا، معاون وزیر صنایع از وجود شخصی به نام جمشید آرین اظهار بی‌اطلاعی می‌کند. سرانجام و پس از انجام پروژه‌ های مختلف، جمشید آرین به نشانه اعتراض به عدم توجه مسئولین، خودروی IEV2 خود را به درون دریاچه انداخت.
پس از کم توجهی های مسؤولین و تهدیدات مافیای خودروی در کشورمان جمشید آرین به آلمان رفت. او در سال ۲۰۱۵ میلادی از خودرو الکتریک هوشمند مارس رونمایی کرد .
در این سال ها از برخی خودروهای برقی هم رونمایی شد اما نبود عزم جدی و حمایت مناسب باعث شد این پروژه ها با شکست روبرو شود و قدمی موثر و جدی در این زمینه برداشته نشود.
موانع و چالش های تولید خودروی برقی در ایران
اگرچه استفاده از خودروهای برقی می‌تواند یک گزینه بسیار خوب برای کنترل آلودگی هوا در کلان‌شهرهای کشور و ذخیره سوخت باشد اما این مسئله در ایران با موانع و مشکلاتی جدی مانند عدم وجود نیروی متخصص و تجهیزات لازم، بازیافت باتری های خودروهای برقی و نبود زیرساخت های لازم برای سوختگیری خودروهای برقی در کشور روبرو است. البته باید به این مسئله اشاره کرد که با برنامه ریزی دقیق و حمایت از نخبگان می توانیم در این مسیر هم به پیشرفت های بسیار خوبی برسیم که فقط نیازمند نگاه داخلی مسئولان و خواستن آنها می باشد.

پایان عصر اتومبیل‌های بنزینی؛ تا ۱۰ سال آینده/ خودروی برقی در ایران نمایشی و آدرس غلط است
هاشم اورعی استاد دانشگاه صنعتی شریف تصریح کرد: تقریبا در تمام اروپا قانون شده که تا ۲۰۳۰ اجازه فروش خودروی برقی و دیزلی را نخواهند داد یعنی عمر خودروی دیزلی تا پایان این دهه است حتی نروژ پایان عصر خودروی بنزینی را سال ۲۰۲۵ اعلام کرده است، یعنی تا ۱۰ سال بعد چیزی به نام خودروی غیربرقی نخواهیم داشت.
به گفته وی؛ تاکنون مهمترین عامل بازدارنده در توسعه سریع خودروی برقی؛ باتری بود چون باتری تا چند سال پیش نیمی از قیمت یک خودروی برقی بود و محدودیت اصلی نیز تکنولوژی باتری بود، تحقیقات گسترده‌ای انجام شد و در همین سال اخیر تحولات بسیار بزرگی در فناوری باتری انجام شد و ذخیره انرژی در دنیا نتیجه داد به طوری که باتری‌ها کوچک و ارزان می‌شوند، قیمت باتری خودروی برقی که تا چند سال پیش ۵۰ درصد بود اکنون یک‌سوم شده و به شدت پایین‌تر خواهد آمد.
وی گفت: اما آیا در ایران می‌توانیم انتظار داشته باشیم صنعت خودروسازی ما همگام با تحولات جهانی پیش برود؟ پاسخ خیر است، زیرا ما با فساد و رانت به میزانی از صنعت خودرو حمایت کردیم که اجازه ندادیم با کسی رقابت کند ما در صنعت خودروسازی وقتی درِ کشور را می‌بندیم و تعرفه ۲۰۰ درصدی اعمال می‌کنیم، پیشرفتی رخ نمی‌دهد.
رئیس اتحادیه انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر ایران بیان داشت: اکنون خودروساز باید در بخش تحقیق و توسعه سرمایه‌گذاری کند اما به جای این کار خرج سیاسی می‌کند تا حمایت نمایندگان را برای خودش بخرد.  در نتیجه اینکه جدای خودروی برقی؛ در صنعت خودروی بنزینی ایران که ۳ برابر تویوتای ژاپن بفروش می‌رسد، ۳ برابر تویوتا هم مصرف بنزین دارد،  پیشرفتی حاصل نمی‌شود. خودروی ایرانی از هر زاویه قدرت، اطمینان و عمر مفید، راحتی و تجهیزات قابلیت رقابت ندارد اما قیمت آن سه برابر خارجی است، زیرا در طول چند دهه ما حمایت کردیم و این خودروسازان فقط خورده و چاق شده‌اند و دیگر نمی‌توانند رقابت کنند.
وی تاکید کرد: در این شرایط صحبت خودروی برقی آدرس غلط  و نمایشی است چون شرایط لازم فراهم نیست، اولین گام برای اینکه خودروی برقی را در کشور راه‌اندازی کنیم ایجاد رقابت در این صنعت و کوتاه کردن دست دولت و جلوگیری از رانت است، ما شرایط رقابت، تحقیق و توسعه را از خودروسازان گرفته‌ایم، بنابراین شرایط حداقلی برای صحبت از تکنولوژی روز را نداریم، راه این است که صنعت رها شود اگر قرار است حمایت شود در راستای جلوگیری از رقابت نباشد بلکه تشویق در ازای تحقیق بیشتر صورت بگیرد.

بسیاری از خودروسازان برنامه‌های دقیقی برای تبدیل بخش‌های بزرگی از ناوگان تولید خودرو خود به خودروهای برقی در دهه آینده دارند و برخی از آن‌ها اهدافی را برای تولید خودروهای برقی ظرف پنج سال اعلام کرده اند. همان طور که گفته شد شرکت خودروسازی هوندا در آمریکا، بی ام دبلیو، فورد موتور، ژنرال موتورز، هیوندایی و بسیاری دیگر سرمایه گذاری در بخش خودروهای برقی را آغاز کرده اند.
در هر حال امیدواریم که در این زمینه هم خودروسازهای داخلی با حمایت نخبگان کشورمان بتوانند در این زمینه ها هم ورود کنند و خودروهای بومی برقی را در کشور عرضه کنیم .

حسین حیدری
انتهای پیام/