به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فرهنگ نگار؛ حجت الاسلام والمسلمین بهرامی، رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی امروز در مراسم رونمایی از نرم‌افزار کتابخانه علوم حدیث که در این مرکز در قم برگزار شد، گفت: علما به فراخور و مطابق زمان ها اقدام به تدوین و ارائه آثار کردند تا بتوانند معارف دینی را به موقعه و با به روز ترین شکل در اختیار مخاطبان قرار دهند و از این طریق بتوانند از مرزهای شیعی دفاع کنند.

وی ادامه داد: امروز شاید یکی از مهمترین وظایف پژوهشگران و حوزویان این باشد که باید از ظرفیت جدید ایجاد شده در حوزه علوم اسلامی یعنی علوم اسلامی و انسانی دیجیتال به موقعه استفاده کنند. همانطور که تعریف موضوع جدید با عنوان « علوم اسلامی و انسانی دیجیتال» رشته علمی نوپدید در تلاقی بین علوم انسانی و فناوری اطلاعات در دنیای امروز ایجاد کرده، لازم است در هر رشته ای علوم اسلامی فرعی مانند حدیث و قرآن پژوهشی این رویکرد جدید را دنبال کنیم.

وی بیان داشت: ما همان طور که در دوره ای شاهد موجی از شبهات در پی مطالعات استشراقی، جامعه علمی و بومی بودیم و دوره ای از انفعال و جواب را پشت سرگذراندیم، اگر امروز به علوم اسلامی و انسانی دیجیتال نپردازیم، به زودی نتایج و خروجی های علوم اسلامی و انسانی دیجیتال در جهان همین چالش را در پیشروی ما قرار خواهد داد و باز باید از موضع انفعال با این فضا روبر شویم.

بهرامی گفت: در همین رابطه به نمونه ای اشاره می کنم، یکی از این مقالات مجله علوم اسلامی دیجیتال مجموعه اکسفورد آکادامیک است، در این پژوهش سعی کردند از طریق یادگیری ماشین سعی کردند بحث صحت سنجی احادیث را دنبال کنند.

وی ادامه داد: شاید تصور اولیه این بود که علوم انسانی که مبتنی بر مطالعه برسنت پیشین و خلاقیت نویسندگان است، خیلی متاثر از فناوری اطلاعات نباشد و فناوری به عنوان ابزار در خدمت علوم انسانی باشد ولی به مرور اساتید علوم انسانی متوجه تأثیر فناوری اطلاعات در تعریف و روش ها و نتایج علوم انسانی شدند. امروز لازم است موضوع علوم اسلامی و انسانی دیجیتال به عنوان فرع جدید در پژوهشهای علوم انسانی پی گیری شود.

رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی گفت: طی دو سه سال گذشته سعی کردیم با کلید واژه علوم اسلامی و انسانی دیجیتال، فعالیت هایی در این مرکز آغاز تا به فرهنگ سازی در این مرکز کمک کنیم. چند کار در این رابطه انجام شد که از جمله این کارها راه اندازی آزمایشگاه هوش مصنوعی برای پیشبرد اهداف در حوزه علوم اسلامی و انسانی دیجیتال بوده که نتایج خوبی هم به همراه داشته است. در همین رابطه نشریه مطالعاتی اسلامی و انسانی دیجیتال آماده انتشار است.

وی ادامه داد: روزهای آینده شاهد انتشار اولین شماره آن هستیم و راه اندازی پژوهشکده علوم اسلامی و انسانی دیجیتال بیش از یک سال پی گیری، مجوز آن صادر شده و دو هفته قبل آغاز به کار کرده است. لذا امروز لازم است محققان علوم اسلامی از ابزارهای تولیدی حوزه استفاده کنند. امروز پژوهش به فضای علوم اسلامی و انسانی دیجتیال در حال انتقال است. باید محققان در طراحی و بیان انتظارات از این ابزار و فهم فرایند آن اظهار نظر و موسسات پژوهشی علوم اسلامی و انسانی بتوانند واحدهای علوم اسلامی و انسانی دیجتیال را در مجموعه خودشان ایجاد کنند.

وی افزود: اگر به دنبال تحول در علوم انسانی هستیم، باید به پیشران علوم انسانی دیجیتال توجه کنیم. به موازات علوم انسانی دیجیتال،بخشی که ذیل علوم انسانی دیجیتال به آن توجه می شود، علوم اسلامی دیجیتال است. در این مورد مراکز زیادی در دنیا با عنوان علوم اسلامی دیجیتال، اقدام به تعریف پروژه و تولید محصول و برگزاری نشست ها و تولید نشریات کرده اند. این نشان می دهد که در این حوزه خبرهای جدیدی است و باید جدی تر در مورد علوم اسلامی و دیجیتال برخورد کرد. و باید این مسئله دغدغه امروز حوزه ها پباشد.

سخنران ویژه مراسم، حجت‌الاسلام والمسلمین سید علی قاضی عسکر، رئیس مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث و تولیت آستان مقدس حرم حضرت عبدالعظیم علیه‌السلام بودند که در ابتدای سخنان خود به خانواده شهدای حادثه تروریستی کرمان تسلیت گفتند و افزودند: در حدیث ثقلین چنین آمده که «مَا إن تَمَسَّکتُم بِهِمَا لَن تَضِلُّوا أَبَداً» یعنی اگر برای اسلام که دینی نهایی و ابدی است، به دنبال الگو و معرفی‌کننده هستیم که سعادت بشر را نشان بدهد، منشا و ریشه را در قرآن و حدیث باید جستجو کرد؛ مطالبی را می‌توان از قرآن و روایات فهمید که برای زندگی و مسائل بشر امروز راه‌گشا است.

حجت‌الاسلام والمسلمین سید علی قاضی عسکر به ذکر نمونه‌ای از پیام‌های سازنده قرآن و حدیث پرداختند و افزودند: در موضوع عوامل فروپاشی حکومت‌ها، اگر این مطالب به صورت کاربردی ارائه شود، می‌تواند حاکمان را به سمت مدیریت جامعه به سبک پیامبران الهی سوق دهد تا دچار فروپاشی نشوند. ظلم، تفرقه و اختلاف در جامعه از عوامل تخریب جامعه از دیدگاه قرآن کریم است؛ در روایات نیز عواملی برای فروپاشی حکومت‌ها بیان شده؛ یا در مسئله اقتصاد به صراحت از تقویم و قیمت‌گذاری توسط دولت نهی شده؛ در دستورات امیرالمؤمنین علیه‌السلام خطاب به ماموران مالیات به صراحت آمده که در شهرهایی که وارد می‌شوید، نیروهای نظامی و محافظ را به شهر نبرید و فقط خودتان وارد شهر شوید تا موجب خوف و ترس در مردم نشوید و اگر کسی به اختیار مالیات داد، بگیرید نه به الزام و زور. هر چه دادند بگیرید و نیاز نیست جنس را وارسی کنید یا مرجوع کنید. این‌ها درس‌های دین ما است و برخی از این درس‌ها جزء یافته‌های روز دنیا است. به این پیام‌ها و نکات باید توجه شود و مورد غفلت قرار نگیرد.

رئیس مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، گفتند: اگر این نوع کارکردها از قرآن و حدیث استخراج شود و به صورت کاربردی ارائه شود، آن وقت است که می‌توانیم بگوییم برای دنیای امروز حرف داریم. حوزه علمیه باید از همه توان و ظرفیت‌ها استفاده کند و زودتر و جلوتر از به وجود آمدن بحران‌ها، حضور داشته باشد و هدایتگری جامعه را انجام دهد. ما در مسائل زیادی از تاریخ و حدیث چالش‌هایی داریم که باید نقادی شوند و صحیح از غیرصحیح جداسازی شود. دنیای امروز در همین موضوعات در حال پژوهش هستند و چه بسا که مسائل را وارونه جلوه دهند. کتاب‌هایی که با حمایت وهابیت چاپ شده و فضائل امیرالمؤمنین علیه‌السلام را برای معاویه نوشته‌اند! این مورد کوچکی از حجم انبوه کارهایی است که در مسائل مختلف اسلامی در حال رقم خوردن است.

حجت‌الاسلام والمسلمین سید علی قاضی عسکر، تولیت آستان مقدس حرم حضرت عبدالعظیم علیه‌السلام، ضمن تشکر از زحماتی که در مرکز نور برای تولید ابزارهای تسهیل کننده تحقیق و پژوهش کشیده شده، افزودند: این وظیفه ما است که راه تحقیق و پژوهش و نقادی عالمانه را با سرعت بیشتری پیش بگیریم.

در دنیا و کشورهای مختلف برای توسعه مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام زمینه بسیار فراهم است و اقبال خوبی به ایران و مذهب اهل‌بیت علیهم‌السلام وجود دارد. مردم ایران و دنیا در مسائل روز بسیار پذیرای نکات و پیام‌های قرآن و حدیث هستند. باید بررسی و نقادی جدی در مجموعه‌های حدیثی ما انجام گیرد که اگر کوتاهی کنیم، خیلی دیر می‌شود و به تحریف و شبهه‌افکنی دامن می‌زند؛ در این مسائل باید تعجیل کنیم.

حجت‌الاسلام قاضی عسکر با تقدیر از مرحوم آیت الله ری‌شهری، ریاست فقید مؤسسه دارالحدیث و تلاش‌های بی‌وقفه ایشان در حدیث و روایات اهل‌بیت علیهم‌السلام، افزودند: یکی از کارهای ایشان و گروهشان در مؤسسه دارالحدیث، تحقیق و تنقیح کتاب شریف الکافی بود که الحمدلله چاپ شد و حضرت آیت الله شبیری زنجانی از این اثر تقدیر کردند. به یاد دارم که در ملاقاتی که با نماینده واتیکان داشتم، از ایشان پرسیدم: آیا احادیثی که در کتب ما از حضرت عیسی علیه‌السلام نقل شده، اطلاع دارید؟ ایشان جواب منفی دادند. بنده در آن زمان از حضرت آیت الله ری‌شهری درخواست کردم که این احادیث را در اختیار ما قرار بدهند. ایشان هم با همکاری مؤسسه دارالحدیث مجموعه احادیث حضرت عیسی علیه‌السلام را از روایات استخراج کردند و به صورت کتاب جداگانه چاپ شد و اکنون به بیش از ۲۰ زبان در اختیار مسیحیان قرار گرفته و از احادیث اهل‌بیت علیهم‌السلام درباره این پیامبر بزرگ لذت می‌برند.